بسمه تعالی

نقدگونه ای بر فیلم "آمین خواهیم گفت"

سایت رسمی: www.aminkhahimgoft.ir
کارگردان: سامان سالور. متولد1355 بروجرد، کارشناسی کارگردانی سینما
تهیه کننده: سیدامیر سیدزاده. متولد1344مشهد، دانشجوی الهیات
حواشی:
سالور برای برخی تولیدات قبلی اش جوایزی از جشنواره های مختلف داخلی و خارجی دریافت کرده است
خلاصه فیلم:
در یک فضای کوهستانی و صعب العبور، پل رودخانه ای به مدت یک هفته به دلیل تعمیرات بسته است و تنها وسیله ارتباطی مردم دوطرف رودخانه، وسیله ای است به نام گرگر. این اتفاق، صاحب گرگر را در موقعیت ویژه ای قرار می دهد تا با آدم های متفاوتی برخورد داشته باشد.

چند جمله:
آمین خواهیم گفت فیلمی است سراسر نمادین که ناخودآگاه طلبه جماعت را به یاد "کفایه" و مسن ترهایشان را به یاد "صمدیه" می اندازند (ان کان کالخلیل فکالخلیل والا فکیونس والا فکالبدل ...). اگر شما این جملات را میفهمید پس فیلم سالور را هم خواهید فهمید!
فیلم سالور را باید چندبار دید و سابقه فیلمسازی مولفش (چندکیلو خرما، سیزده پنجاه و نه و ...) را در پس ذهن داشت تا بتوان به مفاهیم مدنظرش پی برد ولی مشکل اینجاست که چه کسی میتواند بیش از یکبار متحمل صرف وقت و هزینه و آرامش روان برای تماشای صحنه پردازی ها و میزانسن به شدت سوررئال "آمین ..." شود؟! عده ای آدم حیران و وامانده که اطراف یک ایستگاه متروک جمع شده اند؛ آن ریل و قطار هم مثلا گذر عمر و زندگی است و آن آدمها ( که اتفاقا هیچ کدام هم آدمهای بدردبخور و شش دانگی نیستند) هر یک نماد یکی از اقشار جامعه امروز ما که اگر بخواهیم با شخصیتها و جریانات فعلی جامعه تطبیقشان دهیم، چیزی جز یاس و سرخوردگی از جامعه و دولت و حکومت عایدمان نخواهد شد!
فیلم واقعا هیچ جذابیتی نه به لحاظ کنش داستان نه به لحاظ درام و شخصیت پردازی و نه از منظر کیفیت کارگردانی و فنی برای مخاطب عام و متوسط ندارد و در همان پرده اول، او را در بین ماندن یا خروج از سالن سینما مردد خواهد نمود.
سوال این است: چه انگیزه هایی کارگردان را به سمت مجاز گویی و تمثیل و استعاره سوق میدهد و اصولا هدف از پردازش نمادین روایت در سینما چیست؟ کمک به انتقال بهتر معنا؟ بیان مفهومی ذهنی که در قالب کلمات نمیگنجد؟ امید به اثرگذاری بیشتر و عمیقتر در مخاطب؟ پاسخ هرچه که باشد در آخرین ساخته سالور وجود ندارد.

خلاصه برخی نکات منفی:
• بیان بسیار مغلق و پیچیده فیلم برای بخش اعظمی از مخاطبان سینما
• نمایش کم نظیر شراب و شرب خمر با تصویر کردن جزییات این فعل حرام
• حضور یک روحانی که اعتراضی به این عمل نمیکند بلکه برای آن "حد واندازه" قائل می شود!
• محدودیت حیطه فعالیت روحانی در نماز میت، خطبه عقد و قضای حاجت
• کج سلیقگی در انتخاب برخی نماها همچون نمای توشات روحانی و آفتابه
• تماس بدنی زیاد بین نامحرمان